Op 21 juni 2025 Is het dan eindelijk zo ver. Na vier jaar inzet en bijdragen van velen is Landgoed Groot ter Horne herrezen en zal het officieel geopend worden. Dit doen we in het bijzijn van de inwoners van Bitgum en Bitgummole, burgemeester André van de Nadort en wethouder Landschap, Cultuur en Erfgoed Jan Dijkstra van de gemeente Waadhoeke en alle andere stakeholders die dit project mede mogelijk hebben gemaakt. 

“Een landgoed dat terugkijkt naar het verleden en biedt wat we in de toekomst nodig hebben.” 

 Dat is het motto geweest tijdens de herinrichting van landgoed Groot ter Horne. Dat wil zeggen; de locatie is historisch en we ontwikkelen het landgoed op een manier dat het de mienskip van de dorpen Bitgum en Bitgummole verbindt en dient. Niet alleen door lokale noten, fruit, bloemen en andere oogsten mogelijk te maken, maar ook door het landgoed te ontwikkelen met het oog op ontmoeting, biodiversiteit en klimaatbestendigheid. Kleinschalige biologische landbouw met omzomingen zoals hagen, boomwallen, struweelhagen, lanen en keverbanken. Dit zorgt ervoor dat hier in de toekomst ruimte ontstaat voor zowel een nuttig landgoed als een goede habitat voor dier en mens. 

Terugkijken naar het verleden 

Al sinds de vroege 16e eeuw stond op deze locatie een state met de naam Groot Terhorne. De naam verwees naar de dijk die nu de Langestraat heet. Voor de inpoldering van het Bildt was de Langestraat een zeedijk langs de Middelzee. De dijk maakt op deze plek een hoek (horne = hoek). Op deze hoek stond een grote state. Oorspronkelijk van Hessel van Martena. Van de 17e tot en met de 19e eeuw (meer dan 300 jaar) is de adellijke familie Thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg eigenaar en bewoner van de state geweest. Deze baronnen waren in Fryslân 

bestuurlijk actief en hebben de state en omliggende park verschillende keren aangepast en verfraaid. Zo werd de state in de 19de eeuw “Een der schoonst buitengoederen van dit gewest” genoemd. De Engelse landschapstuin werd in de 19e eeuw aangelegd als een negen hectare groot landschapspark naar ontwerp van de bekende tuinarchitect Lucas Pieters Roodbaard. Het 19de -eeuwse ontwerp van de tuin is bij de aanleg minutieus gedocumenteerd. De state is in 1879 op afbraak verkocht en het landschapspark omgevormd naar landbouwgrond. Het 19de-eeuwse ontwerp is voor ons het uitgangspunt geweest waar wij op voortborduren. 

Wat we in de toekomst nodig hebben 

In de loop van 2020 is bij een aantal dorpsbewoners het idee ontstaan om de contouren van het voormalige state terrein opnieuw zichtbaar te maken. Er werd een werkgroep opgezet van aanpakkende dorpelingen die zich doorontwikkelde tot de particuliere Stichting Landgoed Groot ter Horne. De stichting heeft zorggedragen voor de herinrichting van het terrein en draagt de zorg voor de exploitatie. Ondersteund door enthousiaste bewoners en uitvoerders is het landgoed ontwikkeld tot waar het nu staat. Het huidige ontwerp is, geïnspireerd door het oude state terrein, aangepast op het hedendaags gebruik en onderhoud. De oude vijver “de kûm” met bijbehorende brug is hersteld, evenals (deels) de oude lanen en padenstructuur en lijnen in het landschap. Hierbij is gebruik gemaakt van lokale ondernemingen. 

De oude grond is dus weer nieuw leven ingeblazen. Het is een project dat echt van onderaf is opgebouwd en wat door de inspanning en toewijding van vele dorpsbewoners een succes is geworden. 

Iedere tweede zaterdag van de maand is er de putsjesmoarn, waar vrijwilligers en bestuursleden naast elkaar klusjes uitvoeren op het landgoed. Van hagen planten tot houtsnippers strooien, alles komt voorbij en er is een klusje voor iedereen ongeacht ervaring of fysieke kunde. We zijn ongelofelijk trots op wat we met z’n allen nu al hebben bereikt en gaan met vol enthousiasme de toekomst tegemoet. 

De opening zullen we daarom ook groots aanpakken met een heus openingsweekend op vrijdag 20 juni en zaterdag 21 juni 2025. 

Op 20 juni komt de “Museum op Paad” bus van het Fries Museum langs en neemt dan een historisch voorwerp van de oude state mee. Met aanvullingen van ons en een lezing van de conservator van het Fries Museum veranderen we de Martinuskerk in Bitgum één dag tot een waar mini museum. 

Op 21 juni is de dag van de opening dan echt aangebroken. We beginnen in de Martinuskerk in Bitgum met verschillende sprekers. Vervolgens gaan we gezamenlijk naar het landgoed voor de openingshandeling en een verzorgde lunch voor alle aanwezigen. 

Openingsweekend 20 en 21 juni 2025, locatie Martinuskerk Bitgum en Landgoed Groot ter Horne. 

Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Stichting Landgoed Groot ter Horne: 

Barthold van Hasselt 06 - 53 16 42 46 Ilse van Zuilen 06 – 31 28 53 85 

https://grootterhorne.nl/ info@grootterhorne.nl 

Lees meer »