Algemeen

Leeuwarder Bibliotheken pleiten voor data die voor iedereen toegankelijk zijn

In aanloop naar de internationale Open Access Week vragen de Leeuwarder Bibliotheken en Research Services van NHL Stenden Hogeschool aandacht voor vrije online toegang tot wetenschappelijke informatie. Niet alleen voor onderzoekers en professionals, maar juist voor iedereen in de maatschappij. De boodschap is duidelijk: wetenschappelijk onderzoek dat betaald is met publieksgeld moet voor iedereen in de samenleving toegankelijk zijn.

Hogeschool Van Hall Larenstein, NHL Stenden Hogeschool, dBieb en Tresoar hebben de krachten gebundeld en als Leeuwarder Bibliotheken zijn zij sinds 2019 bezig om de toegankelijkheid van wetenschappelijke informatie in Fryslân op de kaart te zetten. Want Open Access is van belang voor iedereen. Geen wonder dat steeds meer instellingen de uitgangspunten van de internationale Open Science-beweging onderschrijven.

 

Onderzoeken gesubsidieerd met publieksgeld

Ingrid van Gorkum, projectleider van het Research Support Team bij NHL Stenden Hogeschool, legt uit: “Stel dat we de situatie van universiteitsstudenten in ontwikkelingslanden als voorbeeld nemen. Deze studenten hebben daar minder toegang tot wetenschappelijke publicaties en data, omdat er simpelweg geen geld is voor de aanschaf van dure databanken. Ook in Nederland moeten hogescholen en universiteiten keuzes maken in de databanken die ze aanbieden. Dit houdt in dat studenten geen toegang hebben tot alle wetenschappelijke informatie. Door Open Access kan iedereen gebruik maken van up-to-date kennis, zonder dat daar verdere kosten aan zijn verbonden. Het is toch ook vreemd dat wij onderzoeken die nota bene gesubsidieerd zijn, niet kosteloos kunnen inzien? Dat is - als je het mij vraagt - echt de omgekeerde wereld.”

 

Wereldwijd, maar ook zeker in Fryslân is Open Access dus een hot item. Brigette Lee, teamleider toegankelijkheid bij Tresoar en een van de initiatiefnemers van het samenwerkingsverband, vertelt: “Daarom willen wij in Fryslân een platform voor Open Science opzetten waar onderzoekers gebruik van kunnen maken en waarmee we ook burgers geïnformeerd houden.”

 

Open Access Event in Leeuwarden

Ondanks deze ontwikkelingen rondom Open Access, zijn we er nog niet. “Ik denk dat het begint met bewustwording,” zegt Lee. “Daarom wordt er ieder jaar een Open Access Week georganiseerd, om het belang van Open Access steeds weer te benadrukken met nieuwe inzichten en ontwikkelingen.” Over de hele wereld worden er van 24 t/m 28 oktober 2022 activiteiten georganiseerd om meer aandacht te vragen voor vrije online toegang tot wetenschappelijke informatie.

 

De Leeuwarder Bibliotheken en Research Services van NHL Stenden Hogeschool organiseren op dinsdagmiddag 25 oktober een Open Access Event in Leeuwarden. Met een workshop over FAIR data door Jellie Visser en Ingrid van Gorkum (NHL Stenden Hogeschool) en een lezing ‘Open data van de overheid’ van Britta Ricker (Universiteit Utrecht), belooft het een interessante middag te worden. Geïnteresseerden zijn van harte uitgenodigd om het evenement bij te wonen.