Column: Net even anders

Net als de woorden tegendraads, eigenwijs en eigenzinnig. Overigens is het ook een Scandinavische jongensnaam: Anders. Eentje met een wel heel stoere betekenis, namelijk: dapper en heldhaftig. ‘A name to live up to’, zou je kunnen stellen. Of je dat moet willen, is een tweede. En dat is eigenlijk precies waar ik naartoe wil.

Als kind wil je vooral níet anders zijn. Althans, zo is mijn eigen persoonlijke ervaring. Je wilt niet opvallen. Je bent liever niet te slim, te knap of te lang, maar gewoon ‘gemiddeld’. Een voorbeeld uit de hedendaagse praktijk. Toen onze dochter bij de kleuters zat, vond ze het geweldig leuk wanneer een klasgenootje dezelfde trui of jurk aan had. Dat gaf haar vast een gevoel van saamhorigheid, vermoed ik. Ik gruwelde er nog net niet van; dat de halve klas in dezelfde dertien-in-een-dozijn meuk rondliep. Als moeder - en vergeef me voor deze veronderstelling maar ik heb zo’n vermoeden dat vaders hier in de regel niet echt mee bezig zijn - wil je immers graag dat jouw kind uniek is. Ja toch? Iets dat je enigszins denkt te kunnen sturen met kleding. Die kleuterdochter van ons begreep daar echter geen zak van. (En geef haar eens ongelijk.) Kwam ik weer aan met iets cools, waarvan zij dacht en dat vaak ook eerlijk durfde zeggen: dat doe ik dus écht niet aan. Zij wilde niet ‘opvallen’ met een of ander apart, vaak tweedehands gescoord of (door mij) zelfgemaakt, item. Zij wilde helemaal niet uniek zijn. Daar was dat kind helemaal niet mee bezig. Die was gewoon bezig met… zichzelf zijn. Wat natuurlijk het beste is wat je kunt zijn, jezelf.

Weer later, in je puberteit, ontdek je meer en meer je eigen identiteit. Je wordt steeds zelfbewuster. Ook al weet je nog niet zo goed wat je met jezelf en je lijf aanmoet. Wederom: ik spreek uit eigen ervaring. Als jong volwassene ga je je misschien zelfs afzetten door er júist anders of afwijkend uit te zien. Hoewel pubers er tegelijkertijd naar neigen zich aan te sluiten bij de een of andere subcultuur met bijbehorende kledingstijl en haardos (denk hanekam of blauw haar, of… allebei!) Niet zo vreemd. Uiteindelijk willen de meeste mensen toch het liefste ergens bij horen. Oftewel: niet té anders zijn.

Inmiddels ben ik niet meer bezig met ergens bij willen horen of de drang naar authenticiteit. Zo vermoeiend. Maar goed, we zijn dan ook dik twintig jaar verder. Het besef dat ik al uniek ben, gewoon door wie ik ben, kwam pas na mijn dertigste. Des te grappiger en tevens zeer aandoenlijk, vond ik daarom de haast filosofische overpeinzing van onze achtjarige dochter: “Mama… ik voel me anders dan andere mensen.” Goed zo meisje. Wees jij maar lekker tegendraads, eigenzinnig en eigenwijs. You go girl! 

www.femkejaarsma.nl

www.verwoordinbeeld.nl