Algemeen

De NFLS-loods in Stiens

Het moet voorbijgangers wel opvallen, want al geruime tijd is het een en al bedrijvigheid bij de voormalige werkplaats van de Noord Friesche Lokaal Spoorweg aan de Lutskedyk in Stiens. Onder leiding van Proplan Ontwikkeling B.V. uit Heerenveen zullen naast de restauratie van de meer dan honderd jaar oude werkplaats op deze locatie door Frisoplan woningen worden gebouwd.

Een bijna twintig jaar durende actie is er de oorzaak van dat deze monumentale spoorloods, dat deel uitmaakt van het zogenaamde stationskwartier van Stiens, nog steeds het straatbeeld beheerst.

In 2001 is de Vereniging Plaatselijk Belang Stiens begonnen met een onderzoek, dat moest leiden tot het behoud van de NFLS-Loods. Vijf jaar later heeft de Commissie Behoud Industrieel Erfgoed Stiens, met medewerking van de monumentenorganisatie Het Cuypersgenootschap bij een raadsvergadering van de Gemeente Leeuwarderadeel getracht de status van rijksmonument te verkrijgen. Na de tweede oorlog werd de loods onder andere door de toenmalige aardappelhandel Firma H.J. Brandsma & Zn gehuurd van de Nederlandse Spoorwegen. Omdat de rechtsopvolger NS Vastgoed zich verzette tegen de status van rijksmonument is de toekenning gestaakt.

In 2011 gaf de Firma H.J. Brandsma & Zn de NS Vastgoed te kennen te gaan stoppen met de bedrijfsvoering. Echter NS Vastgoed was op grond van een huurcontractclausule van mening dat de Firma H.J. Brandsma & Zn het terrein ‘moest ontdoen van opstallen, schoon, in goede staat en vrij van gebruik en gebruiksrechten opgeleverd diende te worden’. Na een hoorzitting is mede door de zienswijzen van de Stichting Industrieel Erfgoed Friesland, Het Cuypersgenootschap en Stichting Monumentenzorg Leeuwarderadeel de sloopopdracht door procesvoering tenietgedaan.

Nadien was NS Vastgoed bereid om mee te werken aan de toekenning van de status gemeentelijk Monument en gaf in 2013 de Stichting Industrieel Erfgoed Friesland opdracht tot Verkenning NFLS-loods en directe omgeving in Stiens. Uiteindelijk leidde dit in 2015 dat de loods de status van gemeentelijk monument verkreeg en is er een start gemaakt om het terrein voor woningbouw te bestemmen. De centraal gelegen NFLS-Loods zal als een statig Industrieel Erfgoed binnen het stationskwartier en omliggende bebouwing na de renovatie de omgeving een bijzonder accent geven.

Met de beschouwing van menig passant leeft nu de vraag wat er naast de al van 2001 bekende gedachten de mogelijkheden zijn om in projectvorm investeerders met oog voor het monumentale karakter bereid te vinden de loods als nagenoeg enig overgebleven symbool van het Dockumer Lokaeltsje na de restauratie doelmatig en langdurig te behouden? Commissie BIELS is samen met de Stichting Monumentenzorg Leeuwarderadeel bereid mee te werken aan het geven van een passende invulling voor de exploitatie van dit monumentale pand.

Voor informatie kunt u contact opnemen met Commissie BIELS emailadres: resolut@kpnplanet.nl en via de website https://www.stichtingmonumentenzorgleeuwarderadeel.nl/ de relevante publicaties downloaden.