Algemeen

Geweldig muizenjaar was goed voor vogelstand

Tekst: Klaas Elgersma, Stiens / Foto's Douwe Struiksma

Iedereen heeft kunnen lezen, dat 2019 een geweldig muizenjaar was en dat had zeker gevolgen voor de vogelstand, ook in de buurt van Stiens.

Meestal ronden mede-vogelaar Kees Rooks en Klaas Elgersma de nazorg van weidevogels in het rayon van Vogelwacht Stiens ergens half juni af, maar nu bleek dat er begin juni sprake was van een mogelijk broedgeval van de zeer zeldzame velduil. In normale jaren zijn er zo'n 20 broedgevallen in heel Nederland, dus een broedgeval in ons boerenland zou een unicum zijn.

Om zeker te zijn en de vogel goed te kunnen lokaliseren, is er op 6 juni het nest opgezocht en deze bevatte toen slechts 1 ei. De velduil legt gemiddeld elke 2 dagen een ei en begint direkt met broeden. De jongen verschillen dan ook in grootte. In overleg met de boer, Ids Jan Zeinstra, kwamen we overeen, dat hij ca één ha. rondom het nest niet meer zou maaien en zodat dit broedgeval zo stil mogelijk zouden houden om verstoring te voorkomen.

Dat is allemaal prima verlopen en gedurende een maand zijn we er niet meer geweest. Wel kwamen er regelmatig vragen van nieuwsgierigen. Na afloop van die maand moesten er (als alles goed was gegaan) jonge velduilen zijn, maar bij controle konden we het nest niet meer vinden in het inmiddels sterk verruigde land.

Fotograaf Douwe Struiksma (lid Vogelwacht Stiens) had inmiddels één van de oude velduilen gezien en is de zorg geïntensiveerd. Het broedgeval is gemeld bij SOVON. Daar was men zeer geïnteresseerd en ze wilden graag de jongen, die er al moesten zijn, gaan ringen. Met de ringer en de nodige hulp hebben we gezocht, er werden 2 jongen in goede conditie gevonden.

Enkele dagen later gaf de roofvogelwerkgroep aan, dat men het mannetje met een zender wilde voorzien. Daarvoor moest de vogel eerst worden gevangen. Dit lukte niet met een geprepareerde buizerd. Later in de nacht is door het nabootsen van het geluid van een tureluur de vogel gevangen. De zender, voorzien van 3 zonnecollectoren, werd op de rug van de vogel geplaatst. De velduil kreeg de naam Romke, vernoemd naar Romke Kleefstra, die de leiding had bij het ringen. Zo kunnen we Romke overal volgen op zijn zwerftochten door Europa. Niet veel later liet ook het vrouwtje zich zien, zij kreeg de naam Tsjitske.

Bij een latere controle vonden we 3 jongen, waarvan er slechts 1 geringd was en helaas ook een kleiner, dood exemplaar. Zoals we konden vaststellen moesten er in ieder geval 5 jongen zijn geweest en dat is een behoorlijk aantal voor de velduil.

Boer Zeinstra gaf alle medewerking, zoals dat al zeker 40 jaar mogen ervaren bij alle boeren in het Stienzer Aldlân. Toen werd gedacht dat de vogels vertrokken waren, wilde Zeinstra het verruigde land graag gaan maaien. Voor dat kon gebeuren, hebben Kees, Douwe en Klaas nog een laatste controle uitgevoerd. Tot onze verbazing zagen we vlak voor ons maar liefst 6 (!!) velduilen de lucht in gaan. Een ongekend aantal om te zien! Waarschijnlijk was het Romke met 5 jongen, want het vrouwtje verlaat het gezin meestal eerder.

Kennelijk hebben ze het goed naar de zin gehad en zijn op 16 augustus gezond en wel vertrokken en eindigde de nazorg voor de Vogelwacht Stiens.

We hopen in de toekomst nog meer te vernemen van Romke en zijn zwerftochten door Europa aan de hand van de geplaatste zender.