Alsof je een nieuwe Van Gogh ontdekt

“Het voelt toch een beetje alsof je een nieuw, klein Van Gogh-je hebt gevonden …”, vertelt ze. “Je kunt je ogen eerst niet geloven. Ik heb wel 100 keer gekeken, is-ie nou echt, is het echt een Ruurd Wiersma? Hij is namelijk niet gesigneerd. Nog een keer kijken, ongelofelijk, hoe bijzonder! Maar al de mensen die ik daar (De Wissel, red.) sprak, vonden het mwah, wel aardig maar waren er absoluut niet in geïnteresseerd. Toen heb ik hem gekocht, voor 20 euro.” 

Wie de geschiedenis en het werk van de naïeve schilder Ruurd Wiersma een beetje kent, herkent op de melkbus direct de typische Wiersma onderwerpen. Het water met de vogels, de bomen uit de bijbelse Hof van Eden, de uitgesneden landerijen en natuurlijk, de boerderijen.

Schilder Ruurd Wiersma

Ruurd Wiersma werd in 1904 geboren in Rinsumageest en werd pas op latere leeftijd kunstschilder na een werkzaam leven als melkvaarder. Toen halverwege de jaren 60 zijn petroliekachel op een dag ontplofte en de woonkamer zwart zag van de rook, besloot hij om de wanden van plint tot plafond te beschilderen met de 4 jaargetijden. “Een panorama zoals dat van, hoe heet die man ook alweer, uit Den Haag? Oh ja, Mesdag.” 5 jaar zou hij eraan werken, om daarna, in de 10 jaar tot aan zijn dood in 1980, nog eens honderden schilderijen te maken en voorwerpen te beschilderen. Allemaal in zijn kleurrijke, zo herkenbare, naïeve stijl.

“Als persoon was hij zelf ook kleurrijk”, vervolgt Leanne Zijlstra. “Hij was niet de makkelijkste in de omgang. Hij bleef altijd wie hij was, deed wat hij in de kop kreeg.” Eind jaren 70 beschilderde Wiersma ook de buitenkant van zijn huis in Burdaard. In Rood, wit en blauw met een oranje welkomstmat voor de deur, ter gelegenheid van de kroning van prinses Beatrix tot koningin. “Hij was naast een buitenmens en liefhebber van bijbelse verhalen ook een groot fan van het koningshuis.”

In opdracht

“We vermoeden dat hij de melkbus in opdracht heeft beschilderd”, vertelt desgevraagd Sjerp Tolsma, bestuurslid van het Ruurd Wiersma Museum. Zijlstra vult aan dat de boerderij, die een prominente plek op de melkbus inneemt, nogal afwijkt van de manier waarop Wiersma doorgaans boerderijen schilderde. “Vanwege zijn astmatische aandoening sliep Ruurd graag op zolder met de ramen open, dichtbij de natuur en voor zijn gevoel minder benauwd. Zo schilderde hij ook altijd de boerderijen: met rieten daken en dakramen die altijd open stonden. Deze boerderij heeft die niet. Het is een aparte boerderij, hij heeft ook maar een kleur. En een grijs pannendak zonder ramen.” “Vermoedelijk is het een bestaande boerderij die hij heeft geschilderd”, zegt Tolsma. Dat vermoeden wordt nog versterkt door de afwijkende manier waarop het gras rondom de boerderij is geschilderd. “Het lijkt wel raaigras”, merkt Leanne Zijlstra op. “Ruurd schilderde gras altijd vol met bloemen en met dieren. Koeien, vooral veel koeien, met grote uiers. Dit is gewoon saai gras.”

Een ander opvallend detail is het echtpaar dat voor de boerderij staat. Hoogst ongebruikelijk voor Wiersma staan de man en de vrouw hier even groot afgebeeld. Uit zijn respect voor vrouwen schilderde hij deze altijd veel groter dan mannen. Daar had hij veel minder respect voor.

Herkent u deze melkbus of weet u welke boerderij dit is? Laat het weten!

Volgens Sjerp Tolsma is de melkbus een uniek exemplaar. “Het is de enige, ons bekende, door Ruurd beschilderde melkbus. Op zich verwonderlijk voor iemand die een groot deel van zijn leven melkvaarder is geweest.” Graag zouden Zijlstra en Tolsma in contact komen met mensen die de melkbus herkennen of weten waar deze boerderij staat en wie het echtpaar is dat staat afgebeeld. Het past in de doelstelling van het museum om het werk dat Ruurd Wiersma heeft gemaakt te achterhalen en te behouden voor volgende generaties. “Het zou een mooie toevoeging zijn aan het bijzondere verhaal dat we onze bezoekers vertellen over het leven en werk van Ruurd Wiersma”, besluit Leanne Zijlstra.

 Door Rob Severein